سري E روترهاي شركت لينكسيس به خاطر طراحي متفاوت و منحصربهفردشان معروف شدند. طراحي سفينه مانند كه برخلاف روترهاي ديگر هيچ كليد يا درگاهي در نگاه نخست ديده نميشود و قطر بسيار كمروتر بيشتر جلب توجه ميكند. در حقيقت اين طراحي و شكل و شمايل، نمونه کامل طراحي محصولات سري WAG است كه اوج آن در محصول E4200 ديده ميشود. اما آيا به همان اندازه كه سري روترهاي E لينكسيس متفاوت و جالب هستند، كارايي و قابليتهاي آنها نيز كامل و بينقصند و يك تجربه هيجانانگيز را به كاربر هديه ميدهند؟ اين مقاله با بررسي روتر دوبانده E4200 كه چند ماهي است وارد بازار ايران هم شده، دقيقاً به دنبال جواب اين پرسش است.
معرفي و طراحي
Linksys E4200 كاملترين روتر سري E است. البته حدود دو ماه پيش سيسكو خبر از محصولات جديدي در سري E داد كه مجهز به نرمافزارهاي ابري (Cloud) نيز هستند، اما در بازار ايران E4200 آخرين و كاملترين روتر دو بانده سيسكو است. در اوايل سال 2012 نسخه دوم روتر E4200 نيز وارد بازار شده است كه در مقايسه با نسخه اول، سختافزار بهتري شامل پردازنده، حافظه و آنتنها دارد. در نسخه اول اين محصول از پردازنده Broadcom BCM4718 استفاده شده است كه به صورت سيستم روی تراشه (SoC) بوده و امکان فعالیت همزمان در هر دو فرکانس 2.4 و 5 گیگاهرتز را فراهم میکند. همچنين براي سوئيچ اين محصول از پردازنده Broadcom BCM53115 كه پنچ پورت گيگابيت را پشتيباني ميكند، استفاده شده است. مقدار حافظه E4200 نسخه اول نيز 64 مگابايت در كنار 16 مگابايت حافظه فلش است. اما در E4200v2 به طور كلي از پردازندههاي شركت مارول بهره گرفته شده؛ به طوريكه پردازنده اصلي Marvell MRVL F6101AW با سرعت 1.2 گيگاهرتز و پردازنده سوئیچ نيز Marvell 88E6171R با پشتيباني از هفت پورت گيگابيت است. حافظهها نيز به 128 مگابايت ارتقا يافتهاند. فارغ از سختافزار اين محصول، روتر دو بانده است و از دو فركانس استاندارد سري 802.11n يعني 2.4 و 5 گيگاهرتز پشتيباني ميكند. لينكسيس براي هر فركانس نيز سه آنتن داخلي در نظر گرفته است. قدرت آنتنهاي فركانس 2.4 گيگاهرتز در حدود 3.6 تا 3.8 dBi است اما آنتنهاي فركانس 5 گيگاهرتز قويتر و در محدوده 5 dBi هستند. در فركانس .24 گيگاهرتز حداكثر سرعت اسمي 300Mbps بر ثانيه است اما چون از فناوري MIMO 3×3 در اين محصول استفاده شده، حداكثر سرعت اسمي روي فركانس 5 گيگاهرتز به 450 مگابيت بر ثانيه ميرسد. بنابراين در حالتي كه اين محصول روي دو فركانس كاري فعال شود، سرعت اسمي روتر به 750 مگابيت بر ثانيه ميرسد. از نظر طراحي همانطور كه در ابتدای مقاله هم گفتيم، در نظر اول هيچ كليد يا چراغي روي محصول مشاهده نميشود و فقط يك نوار فلزي، روتر سیاه رنگ را به دو نيمه مساوي تقسيم ميكند. سطح زيرين محصول برخلاف رويه بالايي كاملاً شياردار است و از طراحي منشوري بهره ميبرد. چراغها، درگاهها و كليدها همگي در پنل پشتي دستگاه تعبيه شدهاند كه نسبت به سطح بالايي روتر فرورفتگي دارند و به راحتي قابل مشاهده نيستند.
چهار درگاه شبكه اترنت گيگابيتي، يك درگاه WAN گيگابيتي، يك درگاه USB 2.0، كليد Reset، كليد WPS و سوكت آداپتور برق دستگاه تمامي مخلفات پنل پشتي هستند. وقتي روتر را به برق وصل كرديم، لوگوي Cisco روي نوار فلزي رويه بالايي شروع به چشمك زدن كرد. يعني از اين لوگو به عنوان يك چراغ براي نمايش وضعيت روشن/خاموش دستگاه استفاده شده است. چراغهاي ديگر در كنار درگاههاي شبكه اترنت و WAN هستند. وزن روتر فقط 335 گرم و اندازه آن 160×25×225 ميليمتر است. منبع تغذيه اين محصول نيز 12 ولتي و دو آمپري است و محدوده دمايي كاركرد مطلوب آن صفر تا 40 درجه سلسيوس است. از سيستمعاملهاي ويندوز و مك پشتيباني ميكند و در جعبه محصول علاوه بر روتر، يك كابل اترنت گيگابيتي، آداپتور برق، دفترچه راهنما و ديسك نرمافزارهاي آن قرار دارند. آخرين نكته باقي مانده از طراحي اين روتر اين است كه خبري از كليد Power نيست؛ موضوعی كه يك عيب محسوب ميشود.
قابليتها و امكانات
نخستین قابليت اين روتر دو بانده بودن آن است كه امكان راهاندازي دو شبكه روي دو فركانس كاري شبكههاي وايفاي را ميدهد. يعني شما ميتوانيد يك شبكه 2.4 گيگاهرتزی داشته باشيد و محصولات تك فركانسي و نزديك از نظر برد مسافتي را روي آن تعريف كنيد. همچنين يك شبكه روي فركانس 5 گيگاهرتزي داشته باشيد كه محصولات مبتني بر اين فركانس و محصولات نيازمند برد مسافتي دورتر را روي آن تعريف كنيد. دومين قابليت ويژه E4200 برخورداري از يك درگاه USB است كه امكان اشتراكگذاري چاپگر و دستگاههاي ذخيرهسازي اطلاعات مانند هاردديسكهاي اكسترنال را فراهم ميكند. پشتيباني از فرمتهاي FAT32، NTFS و HSF+ كه فرمت فايلي مخصوص سيستمعامل مك است، درگاه USB را كامل ميكند.
قابليت بعدي دستگاه كه در بخش قبلي نيز به آن اشاره شد، استفاده از فناوري MIMO3×3 و در نتيجه آن وجود شش آنتن داخلي مجزا است. لينكسيس در اين بخش کار بسيار خوبي انجام داده است و براي هر فركانس سه آنتن مجزا در نظر گرفته است. در اين حالت تداخل باندهاي فركانسي كمتر ميشود. قدرت آنتندهي و گيرندگي سيگنالها نيز از 3dBi تا 5dBi براي آنتنها متفاوت است. E4200 علاوه بر اين كه از يك فايروال SPI (Stateful Packet Inspection) به صورت نرمافزاري بهره ميبرد كه امكان ردگيري بستههاي اطلاعات و آدرسهاي مختلف و بلوكه كردن آنها را فراهم ميكند، از فناوري NAT (Network Address Translation) نيز بهره ميگيرد كه امكان اتصال به اينترنت با يك آدرس IP را ميدهد. WPS، WPA، WPA2 و WEP با كليدهاي 64 و 128 بيتي نيز پروتكلها و ابزارهاي رمزنگاري و محافظت از اطلاعات روي اين روتر هستند. فف یی لل تت رر كردن آدرسهاي MAC براي شناسايي و محدودكردن دستگاههايي كه به روتر متصل ميشوند و پشتيباني از الگوريتم RADIUS براي رمزنگاري اطلاعات و اتصال از راه دور به روتر، ديگر قابليتهاي امنيتي اين دستگاه هستند. اين روتر در بخش مالتيمديا نيز از فناوريها و پروتكلهاي WMM و UPnP پشتيباني ميكند كه امكان پخشجریانی یا استريم كردن اطلاعات و پخش فايلهاي صوتي و تصويري روي شبكه بيسيم را فراهم ميكند.
نصب و رابط كاربري
سيسكو براي اين محصول يك نرمافزار مخصوص كامپيوترهاي خانگي به نام Cisco Connect ارائه داده است. براي كاربران تازهكار استفاده از اين نرمافزار سريعتر و راحتتر است و كمك ميكند تا روتر زودتر نصب و راهاندازي شود زیرا مراحل پیکربندی روتر را گام به گام به صورت خیلی ساده پیش میبرد.
ابزار Cisco Connect برای راهاندازی سریع روتر
فقط در هنگام کار با این نرمافزار و نصب روتر به یک مشکل برخوردیم؛ نرمافزار به طور خودکار اقدام به دریافت نسخه جدید از اینترنت و نصب فایلهای بهروزرسانی کرد که مدت زمانی طولانی نیز ادامه داشت. بهتر بود برای اين بهروزرسانی از کاربر سؤال میشد. اما وقتي به سراغ پنل تحت وب رفتيم، صفحه ابتدايي آن متعجبمان كرد چون تغييرات زيادي داشته است.
صفحه اصلی پنل تحت وب دستگاه
در اين صفحه شما ميتوانيد برنامه Cisco Connect را نصب كنيد، از راهنمای نصب سريع استفاده کنید يا اين كه طورمستقيم به سراغ تنظيمات شبكه بیسیم برويد. پيشنهاد سيسكو در اين بخش اين است كه از نرمافزار استفاده شود اما اگر ميخواهيد با پنل تنظيمات روتر را انجام دهيد، ابتدا بايد قبول كنيد كه شبكه شما از وضعيت امن خارج شود و بعد وارد پنل شويد. اين روش زياد جالب نيست و كمي گيجكننده است. بهتر بود هر دو روش نصب نرمافزار يا ورود به پنل در دسترس كاربر باشند. پس از وارد شدن به پنل ميتوانيد تنظيم روتر و راهاندازي آن را شروع کنید.
صفحه اصلی تنظیمات روتر
يكي از مهمترين تنظيمات در روترهاي دو بانده مربوط به فركانسها است. به همين خاطر سريعاً به بخش Wireless رفتيم و شروع به كنجكاوي درباره چگونگي پيكربندي دو شبكه بيسيم براي دو فركانس 2,4 و 5 گيگاهرتز کردیم. در اين پنل براي هر فركانس يك بخش جداگانه در نظر گرفته شده است. هر فركانس كاملاً مجزا از فركانس ديگر ميتواند پيكربندي شود و SSID مختص به خود را داشته باشد. در بخش امنيت شبكههاي بيسيم نيز براي هر فركانس يك گزينه تعريف نوع رمزنگاري اطلاعات وجود دارد كه در آن ميتوانيد از ميان گزينههاي مختلف امنيتي يكي را انتخاب كنيد. در بخش Storage هم ميتوانيد فلش يا هاردديسك اكسترنال را در شبكه به اشتراك بگذاريد يا فرمت كنيد. از ديگر بخشهاي جالب توجه روي اين پنل Parental Control است كه امكان تعريف ساعتهاي مجاز استفاده از اينترنت يا URLهايي كه بايد ***** شوند را ميدهد. براي جمعبندي بايد گفت كه پنل تحت وب روتر E4200 بسيار راحت و ساده است و قابليتها و امكانات متناسب با چنين دستگاهي را دارد. اگرچه سيسكو ميتوانست بهتر از اين هم عمل كند و ابزارهاي مانيتورينگ شبكه يا ابزارهاي مديريت پهناي باند و مديريت شبكههاي بيسيم را نيز به آن اضافه کند.
صفحه تنظیمات فرکانسهای مختلف روتر