یک روز عادی را تصور کنید، ساعت 7 صبح هنوز روی ابرها در هفت خواب هستید، چیزی دماغتان را می سوزاند، کم کم بوی نا مطبوع سوختگی از دوردست به مشامتان می رسد. غلت می خورید بلکه بوی مزاحم از بین برود، اما همچنان بو ادامه دارد. تقریبا" از خواب ناز به هوش آمده اید اما هنوز مطمئن نیستید چه خبر است.
با چشم بسته کمی دقت می کنید، بوی زننده ای که دماغتان را می سوزاند شبیه بوی سوختگی پلاستیک است. ظاهرا" یک چیزی یک جایی سوخته یا دارد می سوزد. درحالیکه هنوز در تختخواب هستید به صفحه ی موبایلتان نگاه می کنید ساعت 7:10 دقیقه صبح است، پیش خود فکر میکنید کدوم بی شعوری سر صبحی این بو را راه انداخته، اما صبح زود هنوز همه خواب هستند، صدایی از جایی نمی آید . . . ناگهان صدای انفجار مثل نارنجک چهارشنبه سوری از نزدیکی به گوش میرسد.
مثل فنر از ترس به سرعت از رخت خواب بلند می شوید، با چشمانی تار می بینید دودی مواج بسان ابر غلیظ خاکستری رنگ سرتاسر سقف اتاقتان را فرا گرفته، به دنبال منشع دود از اتاق خواب خارج و وارد حال می شوید، اهل منزل همه ترسیده اند و به صحنه ی باور نکردنی روبه رویشان نگاه می کنند.
از کیس کامپیوتر نازنینتان مثل شومینه ی روشن دود و آتش بیرون می آید. کامپیوتر خاموش است اما تکه های آتش، مثل آتشفشان قوی و پر سرعت از شبکه توری Front Panel کیس به بیرون پرتاب شده و روی موکت می افتند. یکی، دوتا، سه تا، با چهارمی موکت آتش می گیرد، به سرعت جلو میروید آتش روی موکت را با دمپایی خاموش می کنید.
هنوز نمیدانید چه شده، ساعت 7:20 دقیقه صبح، هاج و واج از پنل پلکسی گلاس کیس بدبخت کولر مستر به داخل آن نگاه می کنید، همه چیز را دود فراگرفته، تشخیص اینکه کدام قطعه آتش گرفته مشکل است، تا اینکه صدای انفجاری دیگر و گلوله های درخشان آتش را از قسمت پاور مشاهده می کنید.
در این لحظه به سرعت به سمت پریز برق رفته تا کامپیوتر را از برق بکشید. ولی به دلیل نزدیکی پاور، آتش کیس، و دود غلیظ امکان نزدیک شدن به سیستم را ندارید. با هر زحمتی بالاخره سینه خیز از زیر میز پریز را می کشید تا آتش بازی داخل کیس متوقف شود.
کمی که به خود می آیید به سرعت به سراغ دیگر وسایل برقی می روید، متوجه می شوید که تمامی محافظ های برق همه به صورت چشمک زن درآمده اند و وسایل متصل به خود را قطع کرده اند.
تک به تک اتاق ها را وارسی می کنید و بعد متوجه می شوید که تنها وسیله ای که در خانه به محافظ برق وصل نبود کامپیوتر شما بوده که آتش گرفته. ساعت 7:30، برق کل ساختمان قطع می شود. بوی زننده ی سوختگی آنقدر زننده است که پنجره ها را باز می کنید تا هوای خانه عوض شود. اما این دود در داخل کیس محبوس شده است. کیس را از سیم ها جدا کرده و به کوچه می برید. درب آن را باز می کنید تا دود خارج شود. تقریبا" روی همه ی قطعات را دوده گرفته است.
به پاور حرفه ای خود نگاه می کنید که چند لحظه ی پیش بسان ابرنواَختر آسمانی در حبابی از آتش می سوخت. اولین سوال، چرا؟
پاور شما مجهز به استانداردهای:
Over Voltage Protection - OVP
Under Voltage Protection - UVP
Over Power Protection - OPP
Over Temperature Protection - OTP
Short Circuit Protection - SCP
بوده، پس چرا نتوانسته از خود محافظت کند؟
داستان از این قرار است:
پروتکشن ها و استاندارد های محافظتی پاور همه از قطعات سیستم در مقابل نوسانات خود پاور محافظت می کنند – نه از پاور در مقابل نوسانات برق شهری!!
- - پاور هیچ محافظتی از خود نمی کند - -
به قول گفتنی I learned it the hard way، اشتباهی که خیلی از کاربران با مطالعه ی پروتکشن های پاور مرتکب می شوند همینه. پاور کامپیوتر کاملا" در مقابل نوسانات برق شهری بی دفاع است و هر آن با هر نوسانی ممکن است، خدا ناکرده آتش سوزی شود. این اتفاق برای سیستم من در حالی پیش آمد که کامپیوترم خاموش بود و آتش گرفت و اگر این نوسانات فقط یک ساعت دیرتر اتفاق می افتاد کسی در خانه نبود که متوجه شود.
به علت مشکل در منطقه برق، برای 45 دقیقه برق برخی خانه ها دو فاز شده بود و چنان اضافه باری به پاور تحمیل شد که خازن های آن منفجر و بخار و ورقه های خازن ها شعله ور شده و به بیرون پرتاپ شده اند.
نوسانات برقی ممکن است به طرق مختلف روی دهد، رعد و برق، سیم کشی ناسالم، سیم کشی قدیمی ساختمان، بارش باران و برف بر روی تابلو های تقسیم برق خیابان، زندگی در منطقه برقی تخیلی در یک کشور علمی تخیلی، و هزار و یک دلیل دیگر. تنها با خریدن یک محافظ برقی خوب، فوقش، ته تهش 30 هزار تومان! می توانید از بروز فاجعه جلوگیری کنید، نه فقط از کامپیوتر، بلکه از خانه ی خود محافظت کنید.
دقت کنید محافظی برای لوازم خانگی و کامپیوتر خود تهیه کنید که گارانتی داشته باشد و جنس بدنه ی آن ضد اشتعال باشد و از خروجی در مقابل دو فاز شدن محافظت نماید.
همچنین بدانید که اگر نوسانات منطقه برق شما به لوازم خانگی شما آسیب بزند، اداره ی برق موظف است خسارت شما را بدهد. منتها باید بالافاصله موضوع را به اداره ی برق منطقه ی خود گزارش کنید، قطعات آسیب دیده را به اداره ی برق ببرید و نشان دهید تا در صورت لزوم بازرس به محل اعزام کند. اداره ی برق باید خسارات ناشی از نوسانات را بدهد. (البته خودش هم نمیدهد بلکه بیمه جبران خسارت می کند) منتها پس از کسب اطمینان از دلیل اصلی آسیب به لوازم، باید بلافاصله همان روز اقدام کنید. متاسفانه من نمیدونستم و دیر متوجه شدم و نمیشد ادعایی کرد.
همچنین مطلع باشید آسیب های ناشی از نوسانات برقی - شامل گارانتی پاور نمیشود.
تنها شانس بزرگی که من آوردم این بود که پاورم آنچنان در آتش سوخته و منفجر شده بود که تکنسین شرکت گارانتی نتوانست دلیل انفجار پاور را با قطعیت کامل پیدا کند و در نهایت پس از یک ماه پیگیری مداوم با پرداخت نقدی 400 هزار تومان - جبران خسارات کرد. هرچند، اگر فقط یک محافظ برق خریده بودم، نیازی به این همه دردسر و دوندگی نبود.
بخرید! برای کامپیوتر خود محافظ برق بخرید. یا وقتی در خانه نیستید پاور را از پریز برق خارج کنید یا دکمه ی خاموش شدنش را از پشت پاور بزنید. خیال نکنید وقتی کامپیوتر یا دیگر وسایل برقی در حالت خاموش هستند، واقعا" خاموش هستند! همه ی وسایل روشن باقی می مانند، و در حالت Standby به سر می برند!