حالت های C پردازنده یا CPU C-States

در نگاه کلی وضعیت های C زیر مجموعه رابط قدرت و تنظیمات پیشرفته یا ACPI هستند که شامل مجموعه قواعدی برای شناسایی سخت‌افزار، مادربورد، و تنظیمات دیگر دستگاه‌ها و مدیریت برق دستگاه می‌باشند. ACPI با توجه مشخصاتش، عنصر کلیدی برای ادارهٔ تنظیمات و مدیریت برق سیستم به صورت مستقیم است. (نقل قول از دانشنامه ی ویکیپدیا [مهمان یا عضو عزیز شما قادر به مشاهده لینک ها قبل از ثبت نام نیستید. برای ثبت نام کلیک کنید])

تنظیماتی که با بهره گیری از آن، پردازنده به صورت نرم افزاری، سخت افزاری، و یا با استفاده از هر دو شیوه، به دستور سیستم عامل، و یا به تشخیص خودش، نسبت به توقف اجرای دستورات، ایست ساعت، کاهش ولتاژ و در نهایت کاهش مصرف خودش اقدام می کند را، وضعیت های C پردازنده گویند که بسته به نوع و تکنولوژی ساخت هر پردازنده یک یا چند وضعیت برای آن تعریف شده است. هرچه پردازنده بیشتر وارد حالت های C با درجات بالاتر شود، درمصرف نیرو صرفه جویی بیشتری می شود اما در نقطه ی مقابل پردازنده با تاخیر بیشتری به حالت عملیاتی یا C0 باز خواهد گشت. (نقل قول از سایت اینتل [مهمان یا عضو عزیز شما قادر به مشاهده لینک ها قبل از ثبت نام نیستید. برای ثبت نام کلیک کنید])

ایده ی اصلی بوجود آوردن این حالات پایین آوردن فرکانس، و مصرف در بخش های بی کار پردازنده است. هرچه بیشتر بخش های بیشتری در داخل پردازنده متوقف و مصرفشان کم شود، نیروی کمتری مصرف و در نتیجه دمای پردازنده نیز کاهش میابد. برخی از این وضعیت ها دارای زیر مجموعه ها و حالات مختلف هستند. در صورت ساپورت این حالت ها توسط پردازنده ی سیستم، معمولا" در بایوس مادربرد در بخش تنظیمات پردازنده و یا مدیریت نیروی پردازنده می توان به این حالت ها دسترسی داشت.

یکی از مواردی که دانش نسبت به این حالات به کار می آید هنگام اوورکلاکینگ است. چرا که با روشن بودن برخی از این وضعیت ها، بعضا" سیستم در حالت اوورکلاک بی ثباتی از خود نشان میدهد. البته برعکسش هم صادق است، گاهی هم روشن بودنشان فارق از رفتار اوورکلاک سیستم بی ضرر است و به کاهش دمای پردازنده کمک میکند.

در آخر حالات C6/C7 جدیدی که در فقط پردازنده های هسول اخیرا" به کار گرفته شده، میزان مصرف پردازنده را در حالت بیکاری بیش از پیش کاهش داده و مصرف آن را به حدود 2 وات میرساند. متاسفانه در حال حاضر همه ی پاورهای موجود در بازار قادر به پشتیبانی از این خصوصیت نیستند و بعضا" این حالت های جدید هسول در بایوس مادربرد ها به صورت دیفالت خاموش است. فقط در صورتی که از یک پاور High End جدید استفاده میکنید میتوانید این حالات را برای هسول به کار بگیرید. (برگرفته از سایت [مهمان یا عضو عزیز شما قادر به مشاهده لینک ها قبل از ثبت نام نیستید. برای ثبت نام کلیک کنید] + اشاره انرمکس به مشکل پاورها در پشتیبانی از حالت C هسول برگرفته از سایت [مهمان یا عضو عزیز شما قادر به مشاهده لینک ها قبل از ثبت نام نیستید. برای ثبت نام کلیک کنید])

بخش اعظم جدول زیر برگرفته از سایت [مهمان یا عضو عزیز شما قادر به مشاهده لینک ها قبل از ثبت نام نیستید. برای ثبت نام کلیک کنید] است:

پردازنده	عملکرد	کارکرد	حالت
برای همه پردازنده ها	تمام بخش های پردازنده کاملا" روشن	حالت کار	C0
پردازنده 486DX4 و بالاتر	از طریق نرم افزاری ساعت داخلی پردازنده را متوقف میکند: رابط BUS و APIC با تمام سرعت در حال کار نگه داشته میشوند	ایست	C1
تمام پردازنده های سوکت 775	از طریق نرم افزاری ساعت داخلی پردازنده را متوقف و ولتاژ را کاهش میدهد: رابط BUS و APIC با تمام سرعت در حال کار نگه داشته میشوند	توقف تقویت شده	C1E
پردازنده های Turion 64, 64nm Athlon X2, Phenom	تمامی ساعت های داخلی پردازنده متوقف می شوند	توقف تقویت شده	C1E
پردازنده 486DX4 و بالاتر	از طریق سخت افزاری ساعت داخلی پردازنده را متوقف میکند: رابط BUS و APIC با تمام سرعت در حال کار نگه داشته میشوند	ایست	C2
فقط پردازنده های 486DX4, Pentium, Pentium MMX, K5, K6, K6-2, K6-III	تمامی ساعت های داخلی و بیرونی پردازنده از طریق سخت افزاری متوقف می شوند	ایست ساعت	C2
پردازنده های Core 2 Dou و بالاتر فقط اینتل	از طریق سخت افزاری ساعت داخلی پردازنده را متوقف و ولتاژ را کاهش میدهد: رابط BUS و APIC با تمام سرعت در حال کار نگه داشته میشوند	ایست وسیع	C2E
پردازنده های Pentium II, Athlon و بالاتر به غیر از پردازنده های Core 2 Dou E4000 و E6000	تمامی ساعت های داخلی پردازنده متوقف می شوند	خواب	C3
پردازنده های Pentium II, Athlon و بالاتر به غیر از پردازنده های Core 2 Dou E4000 و E6000 و Turion 64	تمامی ساعت های داخلی و بیرونی پردازنده متوقف می شوند	خواب عمیق	C3
پردازنده AMD Turion 64	تمامی ساعت های داخلی پردازنده متوقف و ولتاژ کاهش می یابد	تغییر ولتاژ	C3
پردازنده های AMD Turion 64 و Pentium M و بالاتر به غیر از E4000 و E6000 پردازنده های Core 2 Dou	ولتاژ پردازنده کاهش می یابد	خواب عمیق تر	C4
پردازنده های Core Solo, Core Dou, 45nm Mobile Core 2 Dou	ولتاژ پردازنده بیشتر کاهش می یابد و کش حافظه خاموش می شود	خواب عمیق تر تقویت شده	C4E/C5
پردازنده های Nehalem, Westmere, Sandy Bridge, Ivy Bridge, Haswell	ولتاژ پردازنده به هر درجه ی ممکن حتی تا حد 0 کاهش می یابد. پردازنده قادر است تنها یک هسته یا یک بخش خود را در حالت بیکاری به این حالت ببرد	کاهش مصرف / کاهش نیروی عمیق	C6
فقط پردازنده های Haswell	کاهش ولتاژ شدید و کاهش مصرف تا حد 0.05 آمپر در خط 12 ولت	کاهش مصرف / کاهش نیروی عمیق	C6/C7

ممنون آقا آرمین بخاطر مطلب بسیار مفیدتون.
اون روز که توی یکی از تاپیک ها درباره حالت C6 سوال شد من میخواستم بهشون منبع فارسی معرفی کنم ولی هیچ منبع فارسی کاملی موجود نبود. میشه گفت یکی از اولین ها (یا اولین بار) در ایران!

خیلی ممنون آقا آرمین
واقعاً عالی بود

ممنونم
من میخوام یه سیستم جدید با پردازنده هسول بردارم. چطوری باید بفهمم پاوری انتخابیم از حالت C6/C7 پشتیبانی میکنه؟

سلام عزیز،

اگر خواستی سیستم هسول بگیری از پاورهای انرمکسی بهت پیشنهاد میدیم که این حالت رو پشتیبانی بکنه. یا از برند های دیگه که پشتیبانیش کنند.