تاپیک مرجع بررسی های مادربردهای سری 600 اینتل

[MSI]

از چهار سال گذشته خبرهایی از ماژول های DDR5 شنیده می شد اما آماده نبودن پلتفرمی برای فعالیت این نسل از ماژول ها، آن را با تاخیر چهار ساله روبرو کرد. اکنون پردازنده های نسل 12 اینتل و مادربردهای سری 600 اینتل آماده میزبانی از ماژول های DDR5 هستند. قطعاً در ذهن شما سوالاتی در خصوص رم های DDR5 شکل گرفته است. در این مطلب قصد داریم به چند مورد از ماژول های رم DDR5 بپردایم و البته به زودی این صفحه با اطلاعات بیشتر و بهتر بروزرسانی می شود.
چرا DDR5؟

با افزایش هسته پردازنده های جدید نیاز به پهنای باند بیشتر در بخش حافظه کاملا احساس می شود. خصوصاً پردازنده های AMD با رم هایی که فرکانس بالایی دارند، عملکرد بسیار بهتری را ارائه می کنند. در مجموع در دوره ای که قطعات جدید به سمت استفاده از پهنای باند بیشتر و سرعت بیشتر کشیده می شوند، در جا زدن با رم های DDR4 با فرکانس های مختلف به آخر خط رسیده بود و نیاز بود تا نسل جدید ماژول های حافظه DDR5 وارد کار شوند.
ماژول رم DDR5 در مقابل DDR4 : فرکانس کاری

ماژول های رم DDR5 نسبت به DDR4 چندین پیشرفت کلیدی را تجربه می کنند. رم های DDR4 طی سال ها توانستند به تکامل خوبی دست پیدا کنند اما در آخر و پس از سالها به فرکانس پایه 3200 مگاهرتز رسیدند. این در حالی است که رم های DDR5 در ابتدا مسیر با فرکانس پایه 4800 مگاهرتز ارائه می شوند که پیشرفت بسیار چشمگیری است.
همانطور که عنوان شد، فرکانس 4800 مگاهرتز برای رم های DDR5 یه فرکانس پایه است به طوری که شرکت های تولیدکننده با پروفایل های اورکلاک یا هر روش دیگری می توانند به فرکانس های بسیار بیشتر هم دست پیدا کنند. به طور مثال کورسیر هم اکنون از ماژول های DDR5 با فرکانس 6400 و 6600 مگاهرتز رونمایی کرد و شرکت های دیگری مانند Geil ماژول هایی با پشتیبانی از اورکلاک 7200 مگاهرتز و شرکت ADATA ماژولی با فرکانس اورکلاک شده 8400 را به رخ کشید. البته به زودی شاهد فرکانس های بیش از 10 هزار و حتی 12600 باید بود.


ماژول رم DDR5 در مقابل DDR4 : تراکم بیشتر

با توجه به ویفرهای باریک تری که در DDR5 قرار گرفته است، شرکت های تولیدکننده را قادر می سازد تا با ظرفیت های بیشتر هم دست پیدا کند. با این وجود رم های DDR4 در هر استیک می توانند به نهایت 32 گیگابایت ظرفیت دست پیدا کنند اما رم های DDR5 می توانند پا را فراتر گذاشته و هر ماژول را به 128 گیگابایت تا 512 گیگابایت برساند.


ماژول رم DDR5 در مقابل DDR4 : زمان تاخیر

در حال حاضر ماژول های حرفه ای DDR4 با فرکانس های بالا دارای زمان تاخیر CL16 تا CL18 هستند این در حالی است که زمان تاخیر ماژول های DDR5 حتی به صورت پایه CL40 است. همانطور که بارها اشاره کرده ایم، زمان تاخیر بالا را می توان با فرکانس بیشتر جبران کرد. هرچند در رم های DDR5 به دلیل ساختار متفاوت شاهد چنین زمان تاخیری هستیم پس خیلی این مسئله را جدی نگیرید. البته در این میان شرکت هایی مانند جی اسکیل توانستند حتی با فرکانس 6400 مگاهرتز هم زمان تاخیر CL36 را ارائه کند که کمتر از 4800 مگاهرتز استاندارد پایه است.
ماژول رم DDR5 در مقابل DDR4 : تنظیم ولتاژ داخلی

یکی از مهترین تغییرات صورت گرفته در ماژول های DDR5 وجود تنظیم ولتاژ داخلی بروی ماژول است. مدیریت ولتاژ در DDR4 با مادربردها بود اما اکنون با وجود تنظیم ولتاژ در DDR5، مدیریت ولتاژ تا حدی از دوش مادربرد برداشته شده است. با این وجود در پشت پرده این مدیریت، یک تنظیم ولتاژ PMIC هوشمند قرار گرفته است که می تواند ویژگی های نظارتی را دقیقتر و سریعتر انجام دهد.
ماژول رم DDR5 در مقابل DDR4 : توان مصرفی

ماژول های استاندارد DDR5 در حال حاضر تنها به 1.1 ولت برای دستیابی به سرعت 4800 مگاهرتز نیاز دارند. در حالی که ماژول های DDR4 به صورت پایه که فرکانس زیادی هم تولید نمی کنند به 1.2 تا 1.35 ولت توان نیاز دارند. با این حال رم های DDR5 گزینه های کم مصرف تری به نسبت DDR4 هستند.


ماژول رم DDR5 در مقابل DDR4 : پهنای باند

همانطور که در ابتدای مطلب اشاره کردیم، با وجود قدرت بیشتر و هسته های بیشتر پردازنده ها و دیگر قطعات، نیاز به پهنای باند بالاتر، بیشتر از قبل احساس می شود. قطعاً پهنای باند بیشتر در DDR5 یکی دیگر از جذابیت های این نسل از رم ها است. رم های DDR5 نسبت به DDR4 در واقع بیش از 1.36 برابر پهنای باند بیشتر را در فرکانس ثابت 3200 مگاهرتز ارائه می کنند. از آنجا که فرکانس پایه DDR5 بیش از 3200 مگاهرتز است و اکنون به 4800 مگاهرتز رسیده، باید انتظار دو برابر پهنای باند را داشت.
همچنین در رم های DDR5 از دو کانال فرعی 32 بیتی مستقل استفاده می شود. این به پردازنده های چند هسته ای کمک می کند تا دسترسی به داده ها از حافظه را به نحو احسن مدیریت کنند.
ماژول رم DDR5 در مقابل DDR4 : تغییر در پین بندی DIMM

محل شکاف (فاصله) بین پین های ماژول های حافظه در رم های DDR5 تغییر کرده است و مانع از اتصال تصادفی ماژول های جدید به سوکت های DDR4 می شود. با این وجود دیگر نمی توانید رم های DDR5 را بروی مادربردهای قدیمی اسمبل کنید و اگر به دنبال خرید DDR5 هستید باید به فکر یک سیستم جدید متشکل از پردازنده های جدید اینتل و مادربردهای سری 600 اینتل باشید.


ماژول رم DDR5 در مقابل DDR4 : کد تصحیح خطا ODECC

تمام ماژول های رم DDR5 دارای قابلیت تصحیح خطا هستند. همانطور که پیش تر عنوان کردیم، به دلیل کوچک شدن لیتوگرافی ویفر، تراکم DDR5 افزایش یافته است و همین موضوع می تواند احتمال نشت داده داخل ماژول ها را افزایش دهد. کد تصحیح خطا ODECC می تواند مشکلات موجود را قبل از خروج از بانک ها برطرف کند.
البته باید توجه داشته باشید که کد تصحیح خطا نمی تواند خطا های خارج از ماژول را شناسایی و برطرف کند. کد تصحیح خطا در رم های DDR4 هم وجود داشت اما در DDR4 ها تراکنش های 72 بتی برای کدها در نظر گرفته شده بود در حالی که DDR5 ها در مجموع دارای 80 بیت هستند.
استاندارد فعلی JEDEC برای حافظه DDR5

استانداردهای JEDEC مشخصات دستگاه های الکترونیکی را به عنوان یک اصول پایه تنظیم می کنند. استاندارد فعلی JEDEC برای ماژول های DDR5 نشان از آن دارد که این ماژول ها باید دارای حداقل مشخصات پایه DDR5-4800 CL40-39-39 1.1V باشند. در واقع این استاندار مشخصات پایه را با فرکانس 4800 مگاهرتز، زمان تاخیر CL40 و ولتاژ 1.1 ولت در نظر گرفته است.


شرکت های تولیدکننده IC های DDR5

شرکت های تولیدکننده ای که در حال حاضر IC های رم های DDR5 را تولید می کنند سامسونگ، میکرون و SK hynix هستند. بر اساس اطلاعات تکمیلی به دست آمده آی سی ها و بانک ها این شرکت ها در موقعیت مشابه، عملکردی یکسان دارند. اما در این بین آی سی های شرکت سامسونگ به دلیل B-die بودن احتمالا در آینده ای نزدیک به گزینه ای ایده آل برای اورکلاکرها تبدیل شود.
ماژول رم DDR5 در مقابل DDR4 : هزینه ساخت و فروش

اگر نگاهی به حافظه تاریخ داشته باشیم می دانیم که فناوری جدیدتر حافظه همیشه نسبت به نسل قبلی حدود 30 تا 40 درصد گران تر بوده است و معمولا حدود دو سال طول می کشد تا قیمت های بالا شکسته شود و قیمت نسل فعلی و قبلی تا حدی یکسان شوند. با این حال رم های DDR5 شامل اجزای جدید و ساختاری متفاوت هستند که هزینه ها را بیشتر افزایش می دهد. در نتیجه، انتظار داریم رم های DDR5 بین 50 تا 60 درصد گران تر از DDR4 باشند. به طور مثال یکی از شرکت های تولید کننده، قیمت رم های DDR5 را 320 دلار اعلام کرده است در حالی که نمونه DDR4 آن دارای قیمت 200 دلار است.


چه مادربردی برای رم های DDR5 بخریم؟

بارها در این خصوص مطلب منتشر کرده ایم که فعلا تنها پردازنده های نسل 12 اینتل و مادربردهای سری 600 اینتل از رم های DDR5 پشتیبانی می کنند. البته به این معنی نیست که تمام مادربردهای سری 600 اینتل از DDR5 پشتیبانی کنند. بر اساس اینکه پردازنده های نسل 12 اینتل هم از رم های DDR4 و هم از رم های DDR5 پشتیبانی می کنند، شرکت های تولیدکننده مادربرد هم تنها بعضی از مدل های Z690 خود را به عنوان میزبان DDR5 در نظر گرفته اند.
شرکتی مانند ام اس آی به عنوان یکی از کلیدی ترین شرکای تجاری اینتل، AMD و انویدیا در تلاش است تا بهترین میزبانی از نسل جدید پلتفرم ها را ارائه کند. بر همین اساس MSI با برترین تولیدکنندگان حافظه DDR5 از جمله میکرون، کینگستون، جی اسکیل، کورسیر و ای دیتا همکاری های گسترده داشته با بهترین سازگاری و بیشترین فرکانس را بروی محصولاتش ارائه کند.





این شرکت سال ها با قابلیت DDR4 Boost ثابت کرده بود که پایداری و رسیدن به نهایت فرکانس کاری حافظه ها را به خوبی درک کرده است. از این رو در نسل جدید مادربردهای MSI با قابلیت DDR5 Boost روبرو هستیم که برای اولین بار با مادربردهای سری 600 اینتل روانه بازار می شود. شرکت ای دیتا مدتی قبل با همکاری MSI به نهایت فرکانس پایدار 8400 مگابیت در ثانیه دست یافته بود اما همانطور که بارها بیان کردیم، DDR5 در ابتدای راه است و مانند DDR4 راه زیادی برای پیشرفت دارد.

[MSI]

مادربردهای قدرتمند ام اس آی با چیپست INTEL Z690 با قابلیت منحصر به فرد گیمینگ برای ارائه بهترین کارایی و پایایی

. پشتیبانی از PCI-E 5
. پشتیبانی از DDR5 BOOST
. پشتیبانی از حداکثر ۵ درگاه فوق سریع M.2
و پردازنده های جدید و عملکرد بهینه


به زودی خبرهای تکمیلی را در اختیار شما عزیزان قرار میدهیم .

[MSI]

تصویر مادربردهای سری Z690 شرکت MSI شاید دیرتر از دیگر شرکت ها به بیرون درز پیدا کرد اما اکنون کاملترین سبد مادربردهای Z690 مربوط به MSI است. در این مطلب به مشخصات دقیق ساختاری این سری از مادربردها می پردازیم و برای بار موضوعات تکمیلی پیرامون Z690 های MSI را منتشر می کنیم.


جالب است بدانید که بسیاری از وب سایت های معتبر سبد مادربردهای Z690 ام اس آی را یا 12 عدد یا 13 عدد عنوان کرده اند این در حالی است که این شرکت در حال حاضر 14 مادربرد آماده ورود به بازار دارد و البته هنوز مادربرد پرچمدار GODLIKE به طور رسمی معرفی نشده است. با این وجود احتمالا تنها در چیپ ست Z690 شاهد 15 مادربرد مختلف بر اساس نیازهای متفاوت خواهیم بود.
طبق معمول همیشه مادربردهای اژدهای تایوانی به گروه های MEG یا پرچمدار، MPG یا عملگرا، MAG یا میان رده و PRO یا مادربردهای اقتصادی کاربردی تقسیم می شوند. قبل از اعلام مشخصات مادربردهای مختلف بهتر است در این خصوص صحبت کنیم که این مادربردها چه تغییرات مهمی را تجربه می کنند؟
قطعاً می دانید که پردازنده های نسل 12 اینتل تا کنون خوش درخشیده اند. البته وقتی شاهد درخشش عملکردی پردازنده های اینتل هستیم باید به فکر دفع فشارهای بیش از حد این سری از پردازنده ها هم باشیم. حال در نظر بگیرید در کنار توان حرارتی بالای این پردازنده ها، باید به فکر مدیریت بهتر تکنولوژی های جدیدی که برای اولین بار در مادربردهای Z690 قرار گرفته است باشید. همین موضوعات باعث می شود تا کار تولیدکنندگان مادربرد سخت تر از کار اینتل در ساخت تراشه های نسل 12 باشد.
PCB مادربردهای MSI Z690





ام اس آی مانند همیشه میداند که تمام وقت خود را نباید بروی طراحی محصولات صرف کند. بر همین اساس عملکرد محصولات برای این شرکت در جایگاه بالاتری قرار داد. تمام مادربردهای Z690 ام اس آی از PCB سطح سرور استفاده می کنند. به دلیل پهنای باند بالا برای بهره بردن از تکنولوژی های جدید، نیاز است تا PCB با بهترین تکنولوژی ساخته شده باشد. کمترین ساختار لایه ای PCB در سری MSI Z690 دارای ساختار 6 لایه است و بیشترین آن دارای ساختار 12 لایه است.
جدا از این موارد شرکتی که برای ساخت PCB یا ام اس آی همکاری می کند یکی از غول های PCB ساز است. ساختار IT-170 برای PCB نشان از آن دارد که این مادربردها نه تنها در فشار حرارتی بالا بلکه در بخش انتقال داده و نیاز به پهنای باند بالا هم عملکردی بی نظیر دارند. با توجه به نوع ساختار مادربردهای MSI Z690، قطعاً وجود پردازنده های نسل 12 با توان حرارتی بالا چندان برای این مادربردها چالش بر انگیز نیست.
یکی دیگر از موارد، استفاده از دو برابر مس بیشتر در ساختار PCB است. این نوع ساختار باعث می شود تا نویز کمتر و ارتباط سریعتر را در طول باس لاین ها شاهد باشیم. البته از این مورد هم نباید بگذریم که در PCB مادربردهای MSI نویز گاردهایی در بخش کارت صدا و اسلات های DIMM وجود دارد. این برش های سطحی در PCB که مانند دیوار عمل می کنند، باعث می شود نویز احتمالی به سمت کارت صدا و صدای خروجی هدایت نشود و البته در بخش DIMM، کاربر یا اورکلاکرها با خیال راحت به بهترین نتیجه دست پیدا کنند.
مدار قدرت مادربردهای MSI Z690


وقتی قرار است میزبان خوبی برای پردازنده های پر مصرف ALDER LAKE باشید، مهمترین ویژگی ساختاری باید مدار قدرت و انتقال نیرو به پردازنده باشد. مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده که وظیفه تصفیه جریان و مدیریت نیرو به پردازنده را بر عهده دارد، در این سری از مادربردهای MSI دچار تغییرات جذابی شده است.

حداقل مدار قدرت در این سری از مادربردها دارای 16 فاز دیجیتال و حداکثر آن 19+2+1 فاز است (البته هنوز از گادلایک خبر نداریم). جالب است بدانید مادربردهای MEG Z690 UNIFY و UNIFY-X و همچنین MEG Z690 ACE دارای مدار قدرتی با آمپراژ حیرت آور 105 آمپر مجهز شده اند. همچنین چوک های تیتانیوم نسل 3 و دیگر قطعات با کیفیت، بخش جدا نشدنی از این مدارد قدرت هستند.
همچنین در تمام مادربردهای MSI Z690 از دو کانکتور 8 پین برای تامین برق پردازنده استفاده شده است.
رم DDR5 در مادربردهای MSI Z690





قبل از ارائه مشخصات باید بدانید که نوع لحیم کاری اسلات های DIMM در مادربردهای مجهز به DDR5 متفاوت از DDR4 است. این موضوع را می توان به خوبی در مادربردهای MSI Z690 مشاهده کرد. نوع اتصال اسلات های در این سری از مادربردهای ام اس آی به روش SMT است تا نقص های احتمالی در لحیم کاری را حذف کرده و به ایجاد جریانی بدون تداخل و نویز الکترومغناطیس کمک کند. در واقع باید SMT یا Surface Mount Technology را یک فرایند ساخت حرفه ای برای محصولات حساس به ریزه کاری ها دانست.

این فرایند ساخت در کنار فناوری Memory Boost باعث می شود تا رم های DDR5 با فرکانس پایه 4800 مگاهرتز، به راحتی به 6666 مگاهرتز برسد. قابلیت افزایش فرکانس در این مادربردها به آسانی امکان پذیر است و البته پایداری در فرکانس های بالا، از مواردی است که ام اس آی بسیار بروی آن کار کرده و برای بهترین خروجی و هماهنگی با رم های DDR5 با شرکت های معتبری همچون کورسیر، جی اسکیل، کروشیال، کینگ استون، میکرون و ای دیتا همکاری های لازم را انجام داده است.

در بخش رم های DDR5، وجود پروفایل اورکلاک XMP 3.0 و البته تنظیمات اختصاصی برای اورکلاک رم ها در محیط بایوس این سری از مادربردها را به گزینه ایده آل اورکلاکرها و کاربران حرفه ای و حتی آماتورها تبدیل می کند.
حتی قابلیت Memory Force در مادربردهای MSI MEG که در انتظار ثبت اختراع است، قادر است پیچیدگی اورکلاک رم را با یک گرافیک ساده، به کاری آسان تبدیل کند.

اتصالات و ارتباطات در مادربردهای MSI Z690





تمام مادربردهای MSI Z690 با پردازنده های نسل 12 اینتل قابلیت پشتیبانی از Lightning نسل 5 یا PCIe 5.0 را دارند تا در نهایت هر اسلات پهنای باند فوق العاده 128 گیگابایت در ثانیه را ممکن سازد. جدا از این موارد این سری از مادربردها با فرک فکتور ATX حداقل دارای 4 درگاه M.2 با پشتیبانی از PCIe 4.0 و PCIe 3.0 هستند. حتی مادربردهایی قادر هستند تا از 5 درگاه M.2 استفاده کنند. لازم به ذکر است که اسلات های PCIE 5.0 مانند اسلات DIMM DDR5 با شیوه SMT ساخته شده است.


تمام مادربردهای MSI Z690 حداقل به یک پورت شبکه پر سرعت 2.5 گیگابیت در ثانیه مجهز هستند. همچنین تمام مادربردهای Wi-Fi مجهز به DDR5 از شبکه بی سیم پر سرعت Wi-Fi 6E استفاده می کنند و نسخه های مجهز به DDR4 به شبکه بی سیم Wi-Fi 6 مجهز هستند.

پورت Thunderbolt 4 با پهنای باند 40 گیگابیت در ثانیه با قابلیت اتصال زنجیر وار، ارتباط USB 3.2 Gen 2×2 با مدیریت یکپارچه چیپ ست سری 600 اینتل با پهنای باند 20 گیگابیت در ثانیه و پورت های خروجی USB 3.2 GEN 2×2 برای پنل جلوی کیس از ویژگی های ارتباطی است.
راهکاری های خنک سازی مادربردهای MSI Z690



تمام مادربردهای MSI Z690 به راهکارهای حرارتی ویژه ای مجهز شده اند. هیت سینک های بزرگ برای خنک سازی VRM یا مدار قدرت در تمام مدل ها در نظر گرفته شده است. حتی سری PRO که سری اقتصادی است هم به هیت سینک ها بزرگ مجهز شده است اما این راهکار حرارتی در مدل های قدرتمند به یک طراحی ایده آل تبدیل شده است. ساختار هیت سینک و پنل بالای I/O در بعضی از مدل ها دارای شبکه های ریز است تا انتقال حرارت با سرعت بیشتری فراهم شود.

در این میان مادربرد MPG Z690 CARBON EK X پا را فراتر گذاشته و با همکاری شرکت نام آشنا EKWB به یک مونو بلاک خنک کننده مایع یکپارچه فوق العاده مجهز شده است. این سیستم خنک کننده شامل مونو بلاکی است که نه تنها پردازنده و مدار قدرت آن را خنک می کند بلکه اولین درگاه M.2 هم با این سیستم خنک می شود. طراحی چشم نواز با ترکیبی از فیبر کربن و نورپردازی RGB و همچنین وجود یک تستر نشت در جعبه، از جذابیت های این مادربرد است.

همچنین در تمام مادربردها برای انتقال سریعتر حرارت VRM از هیت پایپ یکپارچه بین دو هیت سینک استفاده شده است. بجز این موارد پدهای حرارت با قدرت انتقال حرارت 7 وات بر متر کلوین، قطعاً بهترین گزینه برای انتقال بهتر حرارت است. تمام مادربردهای این سری MSI حداقل به یک خنک کننده M.2 مجهز شده اند. البته در بین 14 مادربرد، 9 مادربرد در تمام درگاه های M.2 به خنک کننده مجهز شده اند.

در مادربردهای قدرتمند MSI Z690 از بک پلیت یا صفحه فلزی پشت استفاده شده است. بک پلیت با متریال آلومینیوم برس خورده طراحی جالبی دارد اما مهمترین نکته آن وجود بخش استقامت اسلات DDR5 است که جدا از زیبایی به استحکام و جلوگیری از خم شدن PCB این بخش کمک بسیار می کند.

[MSI]

ویدیو معرفی مادربرد قدرتمند MSI MEG Z690 ACE



مادربرد MEG Z690 ACE با تم مشکی و طلایی از زیبایی بینظیری برخوردار است. MEG Z690 ACE از تمام پتانسیل پردازنده های نسل دوازدهم اینتل استفاده نموده وحداکثر کارایی و پایایی را به ارمغان می آورد.


ساختار SMT اسلات های DDR5 و PCIe 5.0
برد PCB 8 لایه با استاندارد سرور IT-70
فرکانس 6666 مگاهرتز رم DDR5
سیستم صوتی AUDIO BOOST HD 5
دو درگاه شبکه کابلی 2.5 گیگابیتی
شبکه بیسیم WI-FI 6E
مدار رگلاتور ولتاژ 2+1+19
دو درگاه Thunderbolt 4

برای مشاهده این ویدیو در کانال آپارات MSI کلیک کنید

[MSI]

شرکت MSI مادربردهای جدید Z690 خود را معرفی کرد ؛ بروزرسانی‎‌ها جذاب برای سری MPG، MEG، MAG و Pro

با معرفی نسل جدید پردازنده‎های Alder Lake و چیپست Z690 اینتل، شرکت MSI نیز مادربردها هماهنگ با این چیپست را معرفی کرده است که شامل 13 مدل جدید و جذاب برای سه سری MPG، MEG، MAG و Pro می‎شود. این مادربردهای جدید را می‎تواند توپخانه‎های تا دندان مسلح MSI برای جنگ سنگینی دانست که برای جلب نظر سخت‎گیر‌ترین گیمرها، اورکلاکرها و متخصصان برپا شده است. در ادامه با معرفی این محصولات همراه ما باشید.MSI که یکی از قدرتمندترین شرکت‎های فعال در حوزه تجهیزات سخت‎افزاری است با تولید سری جدید مادربردهای Z690 انبوهی از انتخاب‎های جذاب را پیش روی کاربران قرار داده است. این شرکت در طراحی مادربردهای جدید خود از حداقل 16 ماژول ماسفت و درایور یا همان DrMOS به صورت Duet Rail استفاده کرده است که مخصوص مادربردهای گیمینگ بوده که دو کانکتور پاور 8 پین آنها را تغذیه خواهند کرد.اما در بحث ساختار بردهای PCB نیز راهکار بسیار مفید MSI استفاده از مسیرهای مسی با ضخامت دو برابر یا همان 2oz است که کمک می‎کند جریان الکتریکی با حداقل هدررفت و بالاترین کارایی به قطعات نصب شده روی برد برسد.علاوه بر این شرکت MSI از انبوهی از فناوری‎های رده بالا نیز استفاده کرده تا به کمک آنها بتوان حداکثر کارایی را حاصل نمود. این فناوری‎های عبارت اند از سیستم دفع حرارتی با استفاده از هیت سینک‎های بزرگ و Extended، پدهای گرمایی با هدایت گرمایی 7W/mK، هیت سینک‎های M.2 Shield Frozr، طراحی هماهنگ با لوله‎های گرمایی و پدینگ گرمایی دوبرابر برای درایوهای M.2.

سری MSI Z690 MEG

برای شروع بهتر است به معرفی ویژگی‎های مادربردهای سری MSI Z690 MEG بپردازیم. این سری که گل سر سبد آنها نسخه GODLIKE نام دارد با 5 مدل دیگر شامل ACE، Unify-X، Unify، Carbon EK و Carbon WiFi همراه خواهد شد. در این میان سه نسخه اول با طراحی تم مشکی ساخته شده و نسخه ACE نیز از طراحی نسخه Z590 Gold الهام گرفته و برخی تزئینات طلایی را به بخش‎‌های مختلف برد و سینک افزوده است.

اما در بخش فنی شرکت MSI برای نسخه رده بالای خود از طراحی Phase VRM به صورت 19+2+1 با 105A پاور استیج، همراه با طراحی سینک‎های تمام آلومینیومی و تا 4 درگاه PCIe Gen 4x4 M.2 و 2 اسلات PCIe Gen 5.0 x16 نیز استفاده کرده است.

البته همانطور که می‎دانید نسخه Gold این مدل را می‎توان بدون تزئینات RGB نیز استفاده کرده ولی برای کاربران علاقه‎مند نیز امکان انتخاب نسخه سازگار با نورپردازی RGB وجود دارد. در مورد این مادربردها تنها نکته باقی مانده قابلیت استفاده آنها از درگاه اترنت 2.5G LAN و دو پورت جلو Type-C 20G است.

سری MSI Z690 MPG



این سری در سه گروه Force، CARBON و EDGEدر اختیار کاربران قرار می‎گیرد. در این میان گروه FORCE به عنوان تازه‎واردان MSI به بازار شناخته می‎شوند که در طراحی آنها از رنگ‎های سفید و سیاه استفاده شده است. این درحالی است که سری CARBON همانطور که از نامشان مشخص است در طراحی بخش‎های مختلف از مواد بر پایه فیبر کربن استفاده نموده‎اند. سری EDGE نیز طبق رویه سابق برای خوره‎های بازی طراحی و ساخته شده‎اند.



در بخش طراحی هر دو گروه CARBON و FORCE از مدارهای تغذیه 18 فازه 75 آمپری استفاده می‎کنند. این در حالی است که در سری EDGE از یک مدار 16 فاز 75 آمپری برای تغذیه پردازنده استفاده خواهد شد.

این مادربردها تا 2 اسلات PCIe 5.0 x16 و 5 اسلات M.2 شامل چهار پورتM.2 Gen 4x4 نیز استفاده می‎کنند.




سری MSI MAG Z690

برای کاربران با بودجه کمتر سری اقتصادی‎تر Tomahawk و Torpedoاز سری MAG در نظر گرفته شده است. هر دوی این مادربردها با استفاده از طراحی تغذیه Duet Rail شانزده فازه 70 آمپری، یک اسلات PCIe 5.0 x16 و تا سه درگاه Gen 4 M.2 پشتیبانی می‎کنند.

این مادربردها به صورت ویژه مناسب کاربران با بودجه کمتری خواهند بود که همچنان به دنبال یک گیمینگ منطقی گشته و علاقه زیادی نیز به استفاده از درگاه‎های ورودی و خروجی متعدد دارند.




سری MSI PRO Z690


در انتها باید به چهار مادربرد سری PRO نیز اشاره کنیم که شامل دو گروه Z690-A WiFi و Z690-A می‎شوند. در نظر داشته باشید که برای هر چه بیشتر قیمت‎ها شرکت MSI اقدام به عرضه نسخه‎های ویژه با پشتیبانی از حافظه‎های رم DDR4 و DDR5 این مدل‎ها نموده است.

مضاف بر این سیستم تغذیه 14 فاز Duet با دو کانکتور پاور 8 پین برای راه‎اندازی طراحی شده که یک درگاه PCIe Gen 5.0 x16 و 4 درگاه M.2 همراه شده که به صورت ویژه مناسب کاربران استاندارد و امور اداری و دفتری خواهند بود.

[MSI]

تصویر بُرد MSI MEG Z690 GODLIKE – قدرتمندترین مادربرد Z690 تا به امروز


تولید کنندگان مادربرد مانند MSI هفته گذشته تمام لاین آپ Z690 خود را معرفی کردند اما در حالی که دیگر شرکت‌ها پرچمداران خود را نیز به نمایش گذاشته‌اند اما MSI همچنان برترین مدل خود را از چشم کاربران مخفی نگه داشته. با این حال خوش بختانه تصویر بُرد (PCB) مادربرد MSI MEG Z690 GODLIKE منتشر شده است.در حالی که MEG Z690 GODLIKE در معرفی اولیه جایی نداشت اما مشخصا به زودی شاهد رونمایی از آن خواهیم بود. این مادربرد در فرم فاکتور E ATX ارائه خواهد شد و قرار است بزرگ‌ترین مدل در بین پرچمداران سه تولید کننده اصلی باشد. ROG Maximus Z690 Extreme ایسوس ابعادی 305 × 277 میلی متری دارد در حالی که Z690 AORUS Xtreme نیز ابعادی 305 × 285 میلی متر می‌باشد. MEG Z690 GODLIKE اما ابعاد 305 × 310 میلی متری خواهد داشت تا تقریبا به شکل یک مربع باشد.

تصویر بُرد MSI MEG Z690 GODLIKE








از نظر سیستم تغذیه ظاهرا این مادربرد حداقل 22 فاز تنها برای پردازنده به همراه دارد. همچنین چهار اسلات حافظه DDR5 با پشتیبانی از 128 گیگابایت حجم و سرعتی بیش از 6666 مگاهرتز در نظر گرفته شده. این مادربرد همچنین از دو کانکتور برق 8 پین در کنار اسلات‌های حافظه استفاده می‌کند تا مدیریت کابل کشی آسان‌تر شود.





البته که چندین قابلیت مخصوص اورکلاک نیز روی بُرد وجود دارد. گزینه‌های ذخیره سازی نیز شامل شش پورت SATA III و حداقل پنج اسلات M.2 (چهار عدد PCIe Gen 4.0 x4 و یک عدد PCIe Gen 3.0 x4) می‌باشد. به علاوه اسلات‌های گسترش نیز شامل یک PCIe Gen 5.0 x16، یک PCIe Gen 5.0 x8 و یک PCIe Gen 4.0 x8 می‌شود. MEG Z690 GODLIKE با کارت اضافه شونده جدید Gen 5 ارائه می‌شود که یک اسلات M.2 PCIe Gen 5.0 x8 را نیز فراهم می‌کند. البته که از نظر صدا شاهد کیفیت فوق العاده‌ای خواهیم بود و تعداد زیادی ورودی / خروجی نیز تعبیه شده.

[MSI]

تست و بررسی مادربرد MSI MEG Z690 UNIFY توسط رسانه معتبر GURU3D و کسب نشان


ام اس آی مانند همیشه میداند که تمام وقت خود را نباید بروی طراحی محصولات صرف کند. بر همین اساس عملکرد محصولات برای این شرکت در جایگاه بالاتری قرار داد. تمام مادربردهای Z690 ام اس آی از PCB سطح سرور استفاده می کنند. به دلیل پهنای باند بالا برای بهره بردن از تکنولوژی های جدید، نیاز است تا PCB با بهترین تکنولوژی ساخته شده باشد. کمترین ساختار لایه ای PCB در سری MSI Z690 دارای ساختار 6 لایه است و بیشترین آن دارای ساختار 12 لایه است.

جدا از این موارد شرکتی که برای ساخت PCB یا ام اس آی همکاری می کند یکی از غول های PCB ساز است. ساختار IT-170 برای PCB نشان از آن دارد که این مادربردها نه تنها در فشار حرارتی بالا بلکه در بخش انتقال داده و نیاز به پهنای باند بالا هم عملکردی بی نظیر دارند. با توجه به نوع ساختار مادربردهای MSI Z690، قطعاً وجود پردازنده های نسل 12 با توان حرارتی بالا چندان برای این مادربردها چالش بر انگیز نیست.

یکی دیگر از موارد، استفاده از دو برابر مس بیشتر در ساختار PCB است. این نوع ساختار باعث می شود تا نویز کمتر و ارتباط سریعتر را در طول باس لاین ها شاهد باشیم. البته از این مورد هم نباید بگذریم که در PCB مادربردهای MSI نویز گاردهایی در بخش کارت صدا و اسلات های DIMM وجود دارد. این برش های سطحی در PCB که مانند دیوار عمل می کنند، باعث می شود نویز احتمالی به سمت کارت صدا و صدای خروجی هدایت نشود و البته در بخش DIMM، کاربر یا اورکلاکرها با خیال راحت به بهترین نتیجه دست پیدا کنند.

وقتی قرار است میزبان خوبی برای پردازنده های پر مصرف ALDER LAKE باشید، مهمترین ویژگی ساختاری باید مدار قدرت و انتقال نیرو به پردازنده باشد. مدار رگولاتور ولتاژ پردازنده که وظیفه تصفیه جریان و مدیریت نیرو به پردازنده را بر عهده دارد، در این سری از مادربردهای MSI دچار تغییرات جذابی شده است.


حداقل مدار قدرت در این سری از مادربردها دارای 16 فاز دیجیتال و حداکثر آن 19+2+1 فاز است (البته هنوز از گادلایک خبر نداریم). جالب است بدانید مادربردهای MEG Z690 UNIFY و UNIFY-X و همچنین MEG Z690 ACE دارای مدار قدرتی با آمپراژ حیرت آور 105 آمپر مجهز شده اند. همچنین چوک های تیتانیوم نسل 3 و دیگر قطعات با کیفیت، بخش جدا نشدنی از این مدارد قدرت هستند.

همچنین در تمام مادربردهای MSI Z690 از دو کانکتور 8 پین برای تامین برق پردازنده استفاده شده است.

قبل از ارائه مشخصات باید بدانید که نوع لحیم کاری اسلات های DIMM در مادربردهای مجهز به DDR5 متفاوت از DDR4 است. این موضوع را می توان به خوبی در مادربردهای MSI Z690 مشاهده کرد. نوع اتصال اسلات های در این سری از مادربردهای ام اس آی به روش SMT است تا نقص های احتمالی در لحیم کاری را حذف کرده و به ایجاد جریانی بدون تداخل و نویز الکترومغناطیس کمک کند. در واقع باید SMT یا Surface Mount Technology را یک فرایند ساخت حرفه ای برای محصولات حساس به ریزه کاری ها دانست.

این فرایند ساخت در کنار فناوری Memory Boost باعث می شود تا رم های DDR5 با فرکانس پایه 4800 مگاهرتز، به راحتی به 6666 مگاهرتز برسد. قابلیت افزایش فرکانس در این مادربردها به آسانی امکان پذیر است و البته پایداری در فرکانس های بالا، از مواردی است که ام اس آی بسیار بروی آن کار کرده و برای بهترین خروجی و هماهنگی با رم های DDR5 با شرکت های معتبری همچون کورسیر، جی اسکیل، کروشیال، کینگ استون، میکرون و ای دیتا همکاری های لازم را انجام داده است.


+ سوکت LGA 1700
+ چیپ ست Z690
+ مدار قدرت 19+2+1 فاز 105 آمپر
+ ساختار SMT اسلات های DDR5 و PCIe 5.0
+ PCB با ساختار 8 لایه
+ 4 اسلات رم DDR5 با نهایت ظرفیت 128 گیگابایت دو اسلات در مادربرد Z690 UNIFY-X
+ نهایت فرکانس 6666 مگاهرتز رم DDR5 و فرکانس 6800 مگاهرتز در مادربرد Z690 UNIFY-X
+ تعداد سه اسلات PCIe 5.0 با پوشش استیل آرمور با ارتباط X16 در Z690 ACE و دو اسلات در Z690 UNIFY و Z690 UNIFY-X
+ تعداد 5 درگاه M.2
+ شبکه بی سیم Wi-Fi 6E
+ کارت صدا Realtek ALC4080 با خروجی 7.1 کانال

[MSI]

به تیم برنده ملحق شوید : شاهکار تیم اورکلاکینگ MSI




رساندن فرکانس پردازنده i9-12900K به 7558 مگاهرتز
اورکلاک رم DDR5 HYPER X FURY BEAST به DDR5-8670
این رکوردهای اورکلاکینگ با استفاده از مادربرد رکورد شکن MSI MEG Z690 UNIFY-X ثبت شده است .

لینک های رکورد :

TSAIK`s CPU Frequency score: 7558.57 MHz with a Core i9 12900K (8P) (hwbot.org)

Kovan Yang`s Memory Frequency score: 4335.4 MHz with a DDR5 SDRAM

[MSI]

نصب صحیح قطعات همیشه دغدغه اصلی کاربران بوده و محتوی آموزشی مناسب همیشه از الویت های MSI است . در ویدیو زیر آموزش نصب پردازنده های نسل دوازدهم اینتل را برای سوکت LGA 1700 مشاهده میکنید



آموزش نصب پردازنده های نسل دوازدهم بر روی سوکت LGA1700

[MSI]

مقایسه رم های DDR5 و DDR4 با پردازنده 11900K / 12900K و مادربرد Z690 و Z590


ماه گذشته بود که مطلبی با عنوان “هر آنچه باید از ماژول های رم DDR5 بدانید” را منتشر کردیم اما این بار با نگاهی دقیق تر به مقایسه رم های DDR4 و DDR5 با پردازنده های نسل 12 اینتل یا ALDER LAKE بازگشته ایم. در این مطلب در کنار بررسی بنچمارک های DDR5، مقایسه ای داریم بین چند کیت مختلف DDR5 تا در نهایت نتیجه گیری بهتری بروی این نسل از حافظه ها داشته باشیم.


پس از معرفی رسمی پردازنده های نسل 12 اینتل و مادربردهای Z690 در نسخه های DDR5 و DDR4 اینک نوبت آن رسیده تا نگاهی دقیق تر به نسل نوین و تازه از راه رسیده رم های DDR5 داشته باشیم. قبل از اینکه این بررسی سطحی را بروی DDR5 آغاز کنیم باید بگوییم که رم های DDR4 بروی مادربردهای DDR5 اسمبل نمی شود و همینطور رم های DDR5 بروی مادربردهای DDR4. پس اگر قصد خرید نسل جدید پردازنده های اینتل و مادربردهای Z690 را دارید، به نوع پشتیبانی از رم مادربرد دقت کنید.


ابتدا از نرم افزار AIDA64 و تست های آن شروع می کنیم. در واقع AIDA64 یکی از نرم افزارهای مانیتورینگ و مشخصاتی سیستم است که اطلاعات دقیقی از رویدادها و قطعات سخت افزاری به شما می دهد. اما یکی از مهمترین فاکتورهای کاربری AIDA64 مشخص کردن سرعت خواندن، نوشتن، کپی و زمان تاخیر ماژول رم است. با این تست یا بنچمارک شما می توانید سرعت دسترسی داده ها در زمان لازم را بسنجید.


برای این تست از ماژول های مختلف استفاده شده است تا نتیجه نهایی دقیق تر و نزدیک به واقعیت باشد.


لیست ماژول های DDR4 :


– Samsung 3200 C15
– Samsung 3600 C15
– Samsung 3800 C15
– Samsung 4000 C15
– Samsung 4266 C15
– Hynix 4600 C20
– Hynix 4800 C20
– Hynix 5000 C20
– Hynix 4200 C20


لیست ماژول های DDR5 :


– Hynix 4800 C40
– Hynix 5000 C40
– Hynix 4800 C40
– Hynix 5000 C40
– Hynix 5200 C40
– Hynix 5400 C40
– Hynix 5600 C40
– Hynix 5800 C40
– Hynix 6000 C40


لازم به ذکر است که در این تست از پردازنده های Core i9 11900K و Core i9 12900K به همراه مادربردهای Z590 و Z690 شرکت MSI و رم های DDR4 و DDR5 استفاده شده است.


مقایسه عملکرد دو ماژول رم 8 گیگابایت DDR4 در Z590 و Z690

پردازنده Core i9 11900K و مادربرد MSI Z590

پردازنده Core i9 12900K و مادربرد MSI Z690



در اولین مرحله یک کیت 16 گیگابایت رم DDR4 را که متشکل از دو ماژول 8 گیگابایت است، در پلتفرم های Z590 و Z690 مقایسه می کنیم. بروی پلتفرم Z590 از گل سرسبد نسل 11 اینتل یعنی پردازنده Core i9 11900K استفاده شده و بروی پلتفرم Z690 از پردازنده پرچمدار Core i9 12900K استفاده شده است. لازم به ذکر است که هر دو پلتفرم به دیگر قطعات یکسان و مشترک مجهز شده اند.

















همانطور که مشخص است، ماژول های رم DDR4 بروی پلترفم Z690 و با پردازنده Core i9 12900K عملکرد بهتری در بخش خواندن، نوشتن و کپی داشتند اما در بخش زمان تاخیر رم های DDR4 بروی پلتفرم Z590 با پردازنده Core i9 11900K عملکرد بهتری داشتند.


مقایسه عملکرد دو ماژول رم 8 گیگابایت DDR4 و DDR5

پردازنده Core i9 12900K و مادربرد MSI Z690



در مرحله دوم یک کیت DDR4 با دو ماژول 8 گیگابایت و یک کیت DDR5 با دو ماژول 8 گیگابایت را بروی مادربرد MSI Z690 و با پردازنده 12900K مقایسه می کنیم. قطعاً این تست می تواند یکی از جذاب ترین و چالش بر انگیز ترین تست ها باشد اما باید در نظر بگیریم که رم های DDR4 به نهایت تکامل خود رسیده اند اما رم های DDR5 هنوز در ابتدای مسیر تکامل قرار دارند.
















در این بخش به وضوح می توان دید که حتی رم های DDR5 با فرکانس پایه 4800 مگاهرتز عملکردی بسیار ضعیف تر نسبت به رم DDR4 با فرکانس 4800 مگاهرتز دارد. در واقع باید یگوییم که هنوز هم در چنین آرایش رم، ماژول های DDR4 با فرکانس 4600 مگاهرتز همچنان یکی از بهترین گزینه ها برای کاربران است. در بخش زمان تاخیر که هیچ امیدی به رم های DDR5 نیست زیرا این رم ها حتی در نسخه های پایه هم دارای زمان تاخیر یا CL بسیار بالایی هستند.


مقایسه عملکرد دو ماژول رم 8 گیگابایت و دو ماژول رم 16 گیگابایت DDR5

پردازنده Core i9 12900K و مادربرد MSI Z690

در این مرحله تعداد ماژول های رم DDR5 را ثابت نگه داشته اما ظرفیت یا چگالی آن ها را افزایش می دهیم. در تست های قبلی از دو ماژول رم 8 گیگابایت DDR5 استفاده می کردیم اما اکنون از دو ماژول رم 16 گیگابایت DDR5 استفاده می کنیم.
















به دلیل ساختار متفاوت DDR5 نسبت به DDR4 شاهد این هستیم که با افزایش چگالی، رم های DDR5 عملکرد بهتری از خود نشان می دهند. لیتوگرافی متفاوت ویفرهای DDR5 باعث می شود این رم ها از چگالی یا ظرفیت بسیار بیشتری نسبت به DDR4 استفاده کنند. اما سوال این است که آیا با افزایش چگالی رم، DDR5 می تواند DDR4 را شکست دهد؟ در مرحله بعد به آن می پردازیم.


تفاوت عملکرد دو ماژول رم 16 گیگابایت DDR5 با دو ماژول 8 گیگابایت DDR4

پردازنده Core i9 12900K و مادربرد MSI Z690



در آخرین تست های صورت گرفته به این موضوع می پردازیم که آیا با افزایش ظرفیت یا چگالی رم DDR5 می توانیم شاهد عملکرد بهتر نسبت به رم های DDR4 باشیم. در این تست رم های DDR5 را با کیت 2 دو ماژول 16 گیگابایت و رم های DDR4 را با کیت دو ماژول 8 گیگابایت بررسی می کنیم.

















نتایج به دست آمده در این تست کاملا متفاوت است. با افزایش چگالی رم های DDR5 باید بگوییم که حتی رم DDR5 با پایین ترین فرکانس کاری هم می تواند با رم های DDR5 با بالاترین فرکانس کاری رقابت کند. در این تست مشخص می شود که ظرفیت هر ماژول DDR5 تا چه میزان می تواند بروی عملکرد آن تاثیر داشته باشد. عملکرد بهتر در بخش خواندن، نوشتن و کپی کردن رم های DDR5 در چنین شرایطی کاملا مشخص است.


با وجود آنکه فرکانس بالای 5800 مگاهرتز و 6000 مگاهرتز توانسته زمان تاخیر بالای رم های DDR5 را جبران کند و رقابت جذابتری را با DDR4 ممکن سازد اما همچنان رم DDR4 با فرکانس 3600 مگاهرتز در این بین کمترین میزان زمان تاخیر را ارائه می کند.